Η σύντομη εισαγωγή μου, στην παρουσίαση του βιβλίου του Βασίλη Τσιράκη, «Τα χρόνια ανάμεσα», στην οποία ήμουν συντονιστής.
13 Μαΐου 2016 – 13η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου
Βρίσκομαι σήμερα εδώ, ως συντονιστής, στην παρουσίαση του 4ου βιβλίου του Βασίλη Τσιράκη, “Τα χρόνια ανάμεσα”, συνεχίζοντας μία παράδοση η οποία ξεκίνησε το 2004. Τότε ο Βασίλης μου είχε ζητήσει, χωρίς να με γνωρίζει ιδιαίτερα, και γι’ αυτό το θεώρησα ιδιαίτερα τιμητικό για την αφεντιά μου, να παρουσιάσω τους “Ποδηλάτες του χρόνου”, το πρώτο του βιβλίο. Και απ’ ό,τι φαίνεται, μάλλον έμεινε ευχαριστημένος και έτσι βρέθηκα στην τιμητική θέση να παρουσιάσω και τα επόμενα βιβλία του, “Ακορντεόν, βιολί και φυσαρμόνικα” και “Σελανίκ”.
Όλα αυτά βέβαια αποτελούν μια παραδοξότητα, και εξηγούμαι. Την εργογραφία του Βασίλη Τσιράκη, συμπληρώνουν ένα θεατρικό και τέσσερις ταινίες μικρού μήκους. Παρόλα αυτά και παρά το γεγονός πως η κύρια ιδιότητά μου είναι κριτικός κινηματογράφου, ουδέποτε έτυχε να μιλήσω ή να παρουσιάσω για τις ταινίες του αλλά τα βιβλία του.
Αν δε με απατά η μνήμη μου, στην παρουσίαση του “Σελανίκ”, πριν από 4 χρόνια περίπου, είχα εκφράσει τη χαρά μου για τη συνεχή βελτίωση που παρατήρησα στο γράψιμό του. Ε, λοιπόν, την ίδια διαπίστωση θα κάνω και τώρα, με “Τα χρόνια ανάμεσα”.
Το βιβλίο αρχίζει περίπου από εκεί που τελειώσει το προηγούμενο. Από το Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο οποίος έχει τελειώσει και μπαίνουμε στα ιστορικά γεγονότα που σημάδεψαν τη χώρα από τον πόλεμο στη Μικρά Ασία, την ήττα, την προσφυγιά και την περίοδο μέχρι και το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Εκεί τοποθετούνται χρονικά οι ήρωές του, ενώ γεωγραφικά, τοποθετούνται και πάλι -κατά βάση- στη Θεσσαλονίκη.
Τι μπορεί να είναι οι ήρωές του Τσιράκη μέσα σε τούτη την περίοδο; Ποιες ήταν οι ομάδες -αν μπορούμε να το πούμε έτσι- ανθρώπων οι οποίες, χαρακτηρίζουν εκείνη την ταραγμένη εποχή;
Πρώτα απ’ όλα οι πρόσφυγες. Ο Νικήτας Μουράτογλου και η γυναίκα του, η Πολυάνθη.
Οι στρατιώτες που πολέμησαν στο μάταιο πόλεμο στη Μικρά Ασία και γύρισαν ηττημένοι και σακάτηδες. Ο Αντώνης Πετρίδης.
Οι Τούρκοι της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι βρέθηκαν κι αυτοί πρόσφυγες και αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους. Ο Μπουλέτ Μπέη.
Οι Εβραίοι, φυσικά. Ο Γιόσο Μορτέρα.
Και διάφοροι άλλοι άνθρωποι, από διάφορες εθνικότητες. Ο Νικόλαος Δόσιος, ο Τοντόρ Δημητρίεφ.
Και άλλοι πολλοί, τα παιδιά των προηγούμενων Άνθρωποι οι οποιόι κουβαλούσαν την κατάρα της καταγωγής τους, της οικογένειάς τους ή το δρόμο τον οποίο αναγκάστηκαν (Διγενής Ακρίτας) ή επέλεξαν (Ελιάν) να ακολουθήσουν. Και βέβαια με ό,τι μπορεί να σήμαιναν όλα αυτά για τις ζωές τους. Αξιώματα και πλούτος ή φτώχεια και φυλακές. Οι κοινωνικές τάξεις και πολιτικοί οι εκφραστές τους και φυσικά ο συνεχής ταξικός πόλεμος. Όλα αυτά δίνονται από τις προσωπικές ιστορίες μέσα στη δίνη της Ιστορίας η οποία προχωρά, ούτως ή άλλως αμείλικτα.
Θέλω όμως να αναφέρω και κάτι ακόμη που έκανε ιδιαίτερη εντύπωση.
Το επίκεντρο των γεγονότων είναι η Θεσσαλονίκη, οι ήρωες της ταινίας ζουν στη Θεσσαλονίκη αλλά ταξιδεύουν και σε άλλους τόπους, για διαφορετικούς λόγους.
Έτσι ταξιδεύουμε σε πόλεις όπως η Μόσχα, η Οδησσός, το Βερολίνο, η Βαρκελόνη, η Μαδρίτη και είναι τόσο ζωντανές οι εικόνες της ζωής των πόλεων που μεταφέρει στις σελίδες του βιβλίου του ο Τσιράκης, που ο αναγνώστης νομίζει πως βρίσκεται εκεί.
Βέβαια, οι δύο εκλεκτοί φίλοι που βρίσκονται στο πλάι μου, έχουν να πουν περισσότερα και πιο αναλυτικά. Πριν τους παραχωρήσω το λόγο, έχω να πω κι αυτό.
Ο Βασίλης Τσιράκης, στο βιβλίο “Τα χρόνια ανάμεσα” συνεχίζει με προσήλωση την καταβύθισή του στα γοητευτικά ερέβη της συγγραφής. Και δεν είναι η επίπονη έρευνα που κρύβεται πίσω από τα βιβλία του, ούτε η σωστή χρήση της ελληνικής γλώσσας, δεν είναι ούτε καν η συγκίνηση και το εύρος των συναισθημάτων που βγαίνει μέσα από τις σελίδες του. Είναι κάτι άλλο, κάτι που με τραβάει και δε με αφήνει να ησυχάσω μέχρις ότου τελειώσω αυτό που άρχισα να διαβάζω. Είναι αυτός ο θαυμαστός τρόπος με τον οποίο πλάθει ιστορίες και τις αφηγείται. Είναι οι συναρπαστικοί χαρακτήρες του οι οποίοι περιδιαβαίνουν την Ιστορία και αναδεικνύουν το μεγαλειώδες του «μικρού». Ο Βασίλης Τσιράκης είναι ένας βιρτουόζος της αφήγησης.
Και κάνει πράξη, μια φράση ποπυ εντόπισα μέσα στο βιβλίο, μου άρεσε και την παραθέτω ως επίλογο: “ είναι φορές που η σκέψη σε κρατά πίσω, η πράξη σε βγάζει πάντα μπροστά”.
Σχολιάστε
Δεν υπάρχουν σχόλια.
Στράτος Κερσανίδης 
Σχολιάστε